25 jaar na de eerste sms zijn CU en wtf heel gewoon. Ltr in plaats van later. CU, yolo en OMG. Sommigen noemen het taalverloedering. Maar daar is Hans Bennis, algemeen secretaris van de Taalunie, het niet mee eens.
Hij noemt de afkortingen waarvan onze sms’jes en appjes vergeven zijn juist een verrijking. ‘Dit toont de creativiteit van de schrijftaal. Het is een heel dynamisch systeem, dat niet aan grammaticale regels hoeft te voldoen. Ik ben blij dat ik me hier namens de Taalunie niet mee hoef te bemoeien.’
Hans Bennis schreef het boek Korterlands, over afkortingen in de Nederlandse taal. Zijn onderzoek begon in de jaren negentig, toen hij zag hoeveel afkortingen zijn dochters gebruikten bij het chatprogramma MSN. De sms is gebonden aan een maximum van 160 tekens. ‘Zeker in het begin was er een ruimtebeperking en een schrijfbeperking,’ zegt Bennis (66). ‘Sms-taal werd meer een geschreven gesproken taal dan een keurig geschreven taal. Je duimen gaan altijd langzamer dan hoe je zou praten. Dus werd het handig om afkortingen te gebruiken: minder aanslagen, minder ruimte.’
In de middeleeuwen ging het eigenlijk net zo: perkament was duur en de boekdrukkunst was nog niet uitgevonden, dus moest elke bijbel met de hand worden overgeschreven.
Bron en meer: Het Parool
Hersenonderzoek en statistiek dragen bij aan een beter begrip van talen en taalverwerving. Toch blijven taalwetenschappers nog altijd hard nodig, zegt hoogleraar Nederlandse Taalkunde Sjef Barbiers.
Geloof het of niet, maar in de tweede helft van de vorige eeuw waren de taalwetenschappen geweldig sexy en populair. Dat zegt hoogleraar Sjef Barbiers. ‘De cognitiewetenschappen en computerwetenschappen, twee belangrijke inspiratiebronnen van de moderne taalkunde, waren jong en veelbelovend. De syntaxis van natuurlijke taal was een vrijwel onontgonnen terrein waar taalwetenschappers zich op konden uitleven.
Bron en meer: Universiteit Leiden
Bij het leren van een nieuwe taal zijn er allerlei hersengebieden actief. Al eerder bleek dat een belangrijke rol is weggelegd voor de hippocampus en het gebied van Broca. Een nieuwe fMRI-studie van Leidse onderzoekers laat zien dat ze allebei een eigen rol spelen in de taalverwerving.
Bron/lees meer: Nemo Kennislink
“Het staat u nochtans vrij mij afschriften van die bescheiden te zenden dewelke alle nuttige inlichtingen bevatten voor het onderzoeken van uw situatie, in dat geval behoud ik me het recht toe om voor, achteraf, ter plaatse tot alle nodig geachte verificaties over te gaan.”
Begrijpt u wat hier staat? Vaak wordt er gedacht dat lange, ambtelijke teksten noodzakelijk zijn voor overheidscommunicatie of berichten met een juridische status. Lange zinnen, moeilijke woorden en lastige zinsconstructies maken het ingewikkeld om te begrijpen wat er staat. Is dit echt noodzakelijk? Of kan het ook anders?
Bron/lees meer: Taalunie
De Nederlandse editie van het weekblad Donald Duck bestaat 65 jaar! Op 25 oktober 1952 verscheen de eerste aflevering van dit vrolijke weekblad – toen nog als bijlage bij het tijdschrift Margriet (oplage: 2,5 miljoen).
Het blad bezorgt zijn lezers – jong en oud – dus al 65 jaar elke week veel leesplezier. En het is duidelijk dat de makers er zelf ook plezier aan beleven. Dat merk je onder meer aan de taalgrapjes: er zijn in de loop der jaren tal van namen voorbijgekomen die doen denken aan bestaande namen – van beroemdheden, warenhuizen, evenementen en nog veel meer. Soms subtiel, maar vaak ook erg herkenbaar. En vooral: creatief!
Het is onbegonnen werk om ze allemaal te noemen. Hieronder geven we een klein overzichtje van verbasterde namen of namen met een duidelijke knipoog die ons (en onze volgers op Facebook) zijn opgevallen en bijgebleven.
Bron en meer: Onze Taal
Reinaert de vos en Karel ende Elegast waren nog nooit zo dichtbij. Vanaf 8 november 2017 staat MOOC Middelnederlands online. Deze Massive Open Online Course bevat educatieve filmpjes over de hoogtepunten uit onze middeleeuwse literatuur, zoals Karel ende Elegast en Reinaert de vos. De MOOC is een initiatief van de Universiteit Antwerpen en is online vrij toegankelijk voor scholieren, leerkrachten, studenten en een breed publiek van geïnteresseerden.
Het contrast kan niet groter zijn: onze oudste Nederlandstalige literatuur en de modernste onderwijstechnieken. Wouter Haverals, doctoraatstudent aan de Universiteit Antwerpen, licht toe: ‘Deze online-lessenreeks brengt de middeleeuwse literatuur helemaal tot leven. In twaalf gefilmde colleges, die elk bestaan uit een reeks korte dynamische kennisclips, worden de belangrijkste onderwerpen uit de Middelnederlandse literatuurgeschiedenis aangesneden.’
Bron en meer: Neerlandistiek/Universiteit Antwerpen, MOOC Middelnederlands
Studenten van de Radboud Universiteit protesteren tegen Engelstalige hoorcolleges. ‘It goes out of hand.’
In een hoorcollege psychologie sprak een docent over een patiënt die ongecontroleerd fietsjes liet vallen. Het hele uur pijnigden de studenten hun hersens. Wat zou dat kunnen zijn? Toen het afgelopen was, vroegen ze het de docent. „I mean shit”, zei hij. Faeces dus. Maar dat goed uitspreken, dat lukte hem niet.
Dit soort misverstanden komt steeds vaker voor, nu het tweede jaar psychologie aan de Radboud Universiteit Nijmegen plotseling bilingual is geworden – hoewel studenten de Nederlandstalige bachelor hadden gekozen.
Bron/meer: NRC
Veertien premiers schreven sinds de Tweede Wereldoorlog de Troonrede, drie koninginnen en één koning spraken hem uit. Hoe veranderde de Troonrede sinds 1945?
Er is haast geen toespraak waar aandachtiger naar wordt geluisterd dan de Troonrede. Wat is het kabinet van plan? Hoe kijkt men naar de toestand in de wereld? Maar het zijn wel vaak ellenlange volzinnen, doorspekt met ambtenarentaal, zodat je vaak behoorlijk goed moet luisteren om iets concreets te horen.
Bron/meer: NRC
Is de creatie van een uniek literair oeuvre voorbehouden aan zwoegende schrijvers of kan een computer het ook? In het project ‘Writers in the Cloud’ schrijven bezoekers van het Erasmusgebouw van de universiteit met behulp van taaltechnologie een tekst in de trant van schrijvers als Couperus, Grunberg of Bervoets. Het project, dat op 2 oktober van start gaat, is een samenwerking tussen taalwetenschappers van de Radboud Universiteit en kunstenaarscollectief KunstLAB Arnhem.
Bron: Radboud Universiteit
Taal schept kansen en verbindt. En dus is het waardevol om je als vluchteling snel de taal van het land waarin je bent eigen te maken. Er zijn in Nederland en in Vlaanderen al veel trajecten opgezet en er is een breed aanbod van cursussen en materialen voor mensen die Nederlands willen leren. Eén van de initiatieven op dit gebied heet Hayya en is gericht op natuurlijk taalleren bij Syrische kinderen in de leeftijd van 4 tot 8 jaar.
Bron: TaalunieBericht