De Taalunie ontvangt regelmatig vragen over het Nederlands. Zo ook de vraag ‘Bedreigt de straattaal die bijvoorbeeld rappers gebruiken, het Nederlands?’
Het antwoord: Nee, rappers vormen geen bedreiging, maar hebben natuurlijk wel invloed op het Nederlands. Jongeren voelen zelf vaak feilloos aan in welke situaties welk taalgebruik het beste ‘past’; ze zijn gevoelig voor het gebruik van taal in verschillende situaties. Als ze bijvoorbeeld met vrienden zijn of muziek maken, gebruiken ze alle vrijheden die straattaal biedt, maar als ze solliciteren, doen ze dat (meestal) volgens de regels van de standaardtaal.
Bron: http://taaluniebericht.org/artikel/taalminnaar/bedreigen-rappers-het-nederlands
Over het taalgebruik van jongeren en de ontwikkeling hiervan kun je zo je twijfels hebben. Elma Blom, taalkundige aan de Universiteit Utrecht, denkt op basis van de resultaten van een experiment onder jongeren van 10-13 jaar, dat de kennis van de grammatica van een gemiddelde whatsapper niet slecht is. Integendeel zelfs … Lees meer op Utrecht Nieuws.
Bron: http://utrecht.nieuws.nl/onderwijswetenschap/55623/55623/
Deze maand heeft taaladviseur Roos de Bruyn van Onze Taal een uitdrukkingenquiz gemaakt. De vraag is telkens: kun je het juiste ontbrekende woord in de uitdrukking aanvullen? Onder degenen die de quiz het best maken, verloot Onze Taal drie exemplaren van ‘Dat hoor je mij niet zeggen’, een boekje met grappige taalclichés.
Bron: Onze Taal
Nederland is een nieuwe taalquiz rijker: De Tafel van Taal. Margriet van der Linden presenteert vijf weken lang elke werkdag het spelletje met prominente taalliefhebbers. Onder anderen Kim van Kooten, Astrid Kerseboom, Gerrit de Jager en Jean-Marc van Tol zijn kandidaat in de eerste week.
Bron: Zappen.blog.nl
Steeds meer asielzoekers uit Syrië en Eritrea willen snel na aankomst Nederlands leren. Kan dat ook? En hoe gaan taallessen in de opvangcentra in hun werk? Lees erover in de nieuwe editie van Onze Taal.
Bron: Onze Taal
Iedereen maakt dt-fouten, zelfs wie de regels perfect beheerst. Hoe dat komt, onderzocht populairwetenschappelijk tijdschrift Eos.
Psycholinguïst Dominiek Sandra van de Universiteit Antwerpen onderzocht waarom dt-fouten zo hardnekkig zijn. Zelfs de beste spellers maken ze wel eens, ook al gaat het om vrij gemakkelijke spellingsregels. Wanneer er in de krant, op een nieuwswebsite of in de ondertiteling van een tv-programma een spelfout wordt gemaakt, komen er dan ook al snel heel wat commentaren. ‘Omdat de regels voor het spellen van Nederlandse werkwoorden gemakkelijk zijn uit te leggen, vinden veel mensen het onaanvaardbaar dat je die regels vergeet toe te passen’, staat te lezen in Eos. Of dat het lijkt dat je ze vergeet toe te passen, want zelfs mensen die de dt-regels door en door kennen, maken er wel eens fouten op.
Bron: De Standaard
In het programma Taalstaat wordt een vraag beantwoord over het woord sieraad. Waarom schrijf je dat niet met dubbel r? Volgens een luisteraar van het radioprogramma zou dat met twee ‘r’ren’ geschreven moeten worden, want het zijn ‘raden (goederen/spullen) voor de sier. Dus ‘sierraden’. Je schrijft echter ‘sieraden’. Met één r. Jaco de Kraker van de Taaladviesdienst van Onze Taal legt het uit op de site van Taalstaat.
Bron: http://www.radio1.nl/item/352842-Het-Taalloket:-sierraden-of-sieraad.html
Talen bewegen mee met hun tijd en met de mensen die ze spreken. Ook het Nederlands! Dagelijks zien nieuwe woorden en begrippen het licht. Het Instituut voor Nederlandse Lexicologie verzamelt ze. Ken jij de onderstaande woorden al?
Datingvolière: volière die bestemd is om monniksgieren bij elkaar te brengen, te laten ‘daten’, met de bedoeling paren te vormen die samen weer voor jongen kunnen zorgen. Lees meer.
Mechanische doping: vorm van doping die niet bestaat uit een stimulerend middel of een stimulerende stof, maar uit een mechanisch middel dat de prestatie van de sporter verbetert. Lees meer.
Omapost: dienst die papieren kaartjes naar oma’s stuurt, of naar andere mensen die niet op sociale media zitten, met daarop een foto afkomstig van iemands Instagram- of Facebookaccount.
Bron: http://taaluniebericht.org/artikel/woordstraat/omapost-sjoemelfiets-en-wowen
2016 is een schrikkeljaar. Dat wil zeggen dat er in februari, de schrikkelmaand, een dag bij komt. Waar komen die schrikkel-benamingen eigenlijk vandaan? Hebben ze misschien iets met schrikken te maken? Laura van Eerten van het Instituut voor Nederlandse Lexicologie geeft antwoord.
Bron: https://onzetaal.nl/weblog/waar-komt-schrikkeljaar-vandaan
Wat is de verleden tijd van klagen? Voor de meeste sprekers van het Nederlands is er een eenduidig antwoord: klaagden. Toch staat op woordenlijst.org, de officiële woordenlijst van het Nederlands, naast de regelmatige vorm klaagden ook kloegen.
Dat kan natuurlijk een fout zijn, want helaas staan er (nog steeds) fouten op de door de Taalunie ontwikkelde site. Nu blijkt echter dat er in het Belgisch-Nederlands wel degelijk een groep mensen is die kloegen gebruikt. Dat ziet er als volgt uit.
(1) Paulien kloeg over hevige buikpijn.
(2) Hij bekloeg zich erover dat hij zo weinig rente kreeg op zijn spaarrekening.
(3) De Argentijnse procureur die onlangs de overheid aankloeg, is dood aangetroffen.
Volgens de Taalunie worden in België ‘nog vaak de sterke werkwoordsvormen kloeg(en), bekloeg(en) en aankloeg(en) gebruikt, ook door standaardtaalsprekers. Zeker in gesproken taal is dat gebruik heel gewoon. Toch is er een niet te verwaarlozen groep taalgebruikers die het gebruik van de sterke werkwoordsvormen afkeurt. Het is daarom niet duidelijk of ze tot de standaardtaal in België gerekend kunnen worden.’ Weer wat geleerd.
Natuurlijk is het mooi dat de Taalunie alle gebruikte vormen registreert, want wat juist is, is uiteindelijk toch wat de meeste mensen doen of juist vinden. Maar het is de vraag of zo’n minder geaccepteerde vorm, zoals de Taalunie zelf schrijft, thuishoort in een officiële woordenlijst, al was het alleen maar omdat taalgebruikers de lijst gebruiken om te kijken wat geaccepteerde vormen zijn.
Als de Taalunie naast een voorschrift (zo hoor je dit te schrijven) ook een overzicht (zo schrijven mensen dit daadwerkelijk) van de taal wil maken, dan is dat natuurlijk prima. Het zou dan wel verstandig zijn om over die insteek geen onduidelijkheid te laten bestaan. Wat is erop tegen om bij een woord een opmerking op te nemen waarin staat in welke regio, groep of welk tekstgenre de vorm wordt gebruikt? Zo leg je mooi vast hoe taal wordt gebruikt en geef je tevens aan wat geaccepteerde vormen in de standaardtaal zijn.
Bronnen: Taalunie, woordenlijst.org