Algemeen


Gespeld

Geluncht, geüpdatet, geforward en getimed

Het werkwoord updaten is één van de woorden die het meest op Woordenlijst.org – waar je de officiële spelling van het Nederlands vindt – wordt opgezocht. Niet verwonderlijk, want ook op Gespeld worden bij de vervoegingen van leenwoorden (zoals Engelse werkwoorden) de meeste fouten gemaakt.

Meestal willen mensen weten hoe de verleden tijd en het voltooid deelwoord worden geschreven. Ik updatete en ik heb geüpdatet zien er in hun geschreven vorm ook inderdaad een beetje ongewoon uit. Toch volgen ze in deze spelling precies de regels die in het Nederlands voor werkwoorden gelden.

Als je eens een andere uitleg wilt lezen dan die op Gespeld, dan kun je eens kijken op http://taaluniebericht.org/artikel/spelbreker. Je vindt er leuke en nuttige voorbeelden en uitleg over dubbele medeklinkers, zoals in passen (pass, passt, passte, gepasst), appen (app, appt, appte, geappt) en fitnessen (fitness, fitnesst, fitnesste, gefitnesst) is dat bijvoorbeeld het geval.

Bron: http://taaluniebericht.org/artikel/spelbreker


Spellingwijzer Onze Taal

Op 7 oktober verscheen de Spellingwijzer Onze Taal, de opvolger van het Witte Boekje. Naast de officiële spelling van het Groene Boekje staan in de Spellingwijzer ook alternatieven: varianten die in de praktijk veel voorkomen en heel goed verdedigbaar zijn. Iedereen die niet voor de overheid of het onderwijs schrijft, is vrij om bijvoorbeeld te kiezen voor een alternatieve spelling als kado, persé, Kerst, reïntegratie of naar hartelust. Veel geschreven media, zoals de Volkskrant en Trouw, kiezen al jaren voor (sommige van) deze alternatieve schrijfwijzen.

Waarom hebben we twee spellinggidsen? Lees (een kant van) het verhaal op https://onzetaal.nl/weblog/spellingwijzer-onze-taal.

Bron: https://onzetaal.nl/weblog/spellingwijzer-onze-taal


Universiteit van Nederland over taal (korting)

De Universiteit van Nederland is een initiatief dat hoogleraren van Nederlandse universiteiten vraagt toegankelijke colleges te geven over hun vakgebieden. De colleges worden bijgewoond door publieken onder andere op YouTube en Nu.nl uitgezonden.

Op donderdag 22 oktober komt hoogleraar Marc van Oostendorp van de Universiteit Leiden een college geven over taal. Verschillende onderwerpen komen daarbij aan bod. Wist je bijvoorbeeld dat voormalig koningin Beatrix tegenwoordig heel anders praat dan bij haar aantreden? En wist je dat het erg onlogisch is om met een ‘Gooise R’ te spreken? Ook bespreekt Marc van Oostendorp waarom het zo moeilijk is een tweede taal te leren, hoe dialecten ontstaan en wat kunsttalen zijn. Je kunt op donderdagavond 22 oktober om 20.00 uur in Air (Amsterdam) dus veel leren van een hoogleraar taalkunde! Wil je erbij zijn? Gespeld heeft een code die je 25 procent korting oplevert. De code is ‘taalliefhebbers‘ (zonder aanhalingstekens). Een kaartje kost dan geen € 9,95, maar € 7,46. Je kunt een kaartje kopen via deze link: Universiteit van Nederland.

Om alvast in de stemming te komen, kun je op de site van de Universiteit van Nederland kijken naar eerdere colleges, zoals de onderstaande over de vraag waarom we steeds ouder worden.

Bron: http://www.universiteitvannederland.nl, http://www.nu.nl/videos/4081679/vijf-leukste-colleges-van-universiteit-van-nederland.html, Universiteit Leiden


Het nieuwe Groene Boekje

De officiële spelling in een geactualiseerd, relevant en overzichtelijk boek: het Groene Boekje van 2015. Het boek, uitgegeven voor Van Dale, is vanaf vandaag te koop en vormt de officiële leidraad voor (in ieder geval) leraren en ambtenaren in Nederland.

Bron: http://webwinkel.vandale.nl/het-groene-boekje.html?utm_source=Homepage&utm_medium=Carrousel&utm_campaign=GB


Spellinggidsen vernieuwd

Deze maand verschijnt, tegelijk met het officiële nieuwe Groene Boekje, een nieuwe Spellingwijzer Onze Taal, de opvolger van het Witte Boekje. Wat is daar allemaal in te vinden? En waarom maakt Onze Taal eigenlijk een eigen gids? Lees er meer over op de website van Onze Taal.

Bron: https://onzetaal.nl/tijdschrift/oktober-2015


Waarom zeggen mensen ‘huh’?

De Nijmeegse taalwetenschappers Mark Dingemanse, Francisco Torreira en Nick Enfield hebben gisteravond een Ig Nobelprijs gekregen voor hun onderzoek naar misverstanden in communicatie en hun ontdekking dat ‘Huh?’ een universeel woord is dat overal ter wereld ongeveer het zelfde klinkt. De prestigieuze Ig Nobelprijzen worden ieder jaar toegekend aan ‘onderzoek dat je eerst aan het lachen maakt, en dan aan het denken zet.’

Het winnende artikel werd eind 2013 in het open access-tijdschrift PLOS ONE gepubliceerd en behoort met bijna 200.000 lezers tot de meest gelezen wetenschappelijke artikelen van dat jaar. Dingemanse: ‘Leuk om hier een Ig Nobel voor te krijgen. Voor ons was het eigenlijk bijvangst in een wereldwijd onderzoek naar hoe mensen misverstanden voorkomen en oplossen.’

Bron: https://onzetaal.nl/weblog/ig-nobelprijs-voor-nijmeegs-huh-onderzoek


De nieuwe Van Dale

Het lijkt wel feest in woordenboekenland! Deze maand verschijnen namelijk het nieuwe Groene Boekje, de spellinggids van Onze Taal en de nieuwe Van Dale. Die laatste is volgens de uitgever dikker dan ooit, bevat illustraties in kleur en de aanschaf geeft een jaar toegang tot de Dikke Van Dale Online.

Bron: Van Dale


Taalles voor vluchtelingen

Door de toegenomen instroom van vluchtelingen is er ook veel werk aan de winkel voor de docenten Nederlands die de asielzoekers de beginselen van de Nederlandse taal bijbrengen. Frits Spits sprak met één van die docenten in zijn programma De Taalstaat.

Bron: De Taalstaat


Groene Boekje voor Bussemaker

Minister Jet Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap krijgt op 12 oktober in de Week van het Nederlands het eerste exemplaar van het nieuwe Groene Boekje uitgereikt, dat de juiste spelling bij wet voorschrijft aan alle overheidsinstanties. Het Groene Boekje wordt wetenschappelijk samengesteld in samenwerking met de overheden van Suriname, Vlaanderen en Nederland.

Het Groene Boekje is niet de enige leidraad die wordt vernieuwd. Begin oktober verschijnt bij Prisma de nieuwe Spellingwijzer Onze Taal. Dit is de opvolger van het onofficiële Witte Boekje uit 2006 met een lijst van 70.000 lastige woorden, waaronder vind-ik-leuken, peshmerga en start-up. De lijst is samengesteld door de Taaladviesdienst van Genootschap Onze Taal.

Op 6 oktober verschijnt de vijftiende editie van de Dikke van Dale, bestaande uit drie delen.

Bron: http://nieuws.nl/algemeen/20150908/eerste-groene-boekje-voor-jet-bussemaker/


Het uur U

Waar komt ‘het uur U’ vandaan en wat betekent het? ‘Het uur U’ betekent ‘het uur van de waarheid’, het moment waarop iets belangrijks gebeurt (na veel voorbereiding).

De uitdrukking ‘het uur U’ is afkomstig uit de militaire wereld; de U is vermoedelijk een herhalende (en daarmee versterkende) aanduiding van uur. Een andere uitleg, dat U voor ‘ultimatum’ zou staan, is volgens de meeste naslagwerken onwaarschijnlijk. In het Frans en Engels kent men respectievelijk heure H en H-Hour, waarin de losse letter ook naar het woord voor ‘uur’ verwijst.

Bron: https://onzetaal.nl/taaladvies/advies/het-uur-u