In het programma Taalstaat wordt een vraag beantwoord over het woord sieraad. Waarom schrijf je dat niet met dubbel r? Volgens een luisteraar van het radioprogramma zou dat met twee ‘r’ren’ geschreven moeten worden, want het zijn ‘raden (goederen/spullen) voor de sier. Dus ‘sierraden’. Je schrijft echter ‘sieraden’. Met één r. Jaco de Kraker van de Taaladviesdienst van Onze Taal legt het uit op de site van Taalstaat.
Bron: http://www.radio1.nl/item/352842-Het-Taalloket:-sierraden-of-sieraad.html
2016 is een schrikkeljaar. Dat wil zeggen dat er in februari, de schrikkelmaand, een dag bij komt. Waar komen die schrikkel-benamingen eigenlijk vandaan? Hebben ze misschien iets met schrikken te maken? Laura van Eerten van het Instituut voor Nederlandse Lexicologie geeft antwoord.
Bron: https://onzetaal.nl/weblog/waar-komt-schrikkeljaar-vandaan
Waarom gebruiken we eigenlijk het Kofschip? Wat zit er achter dit ezelsbruggetje? Hebben we het ezelsbruggetje eigenlijk wel nodig? Samen met De Taalprof maakte Arnoud Kuijpers het onderstaande filmpje ‘Het Kofschip, de ezelsbrug ontmaskerd’.
In het oude Groene Boekje is het meervoud van handvat handvatten, in het nieuwe staat naast handvatten ook handvaten. Op grond waarvan deze verandering?
Volgens de Taalunie zijn handvaten en handvatten allebei correct. Omdat handvatten de oudste vorm is, krijgt dat meervoud nog vaak de voorkeur. Een vat in de betekenis van greep (met als meervoud vatten) komt alleen nog voor in vaste verbindingen als ‘ergens vat op krijgen’; vat (met als meervoud vaten) in de betekenis van ton, klinkt daarom vertrouwder en is daarom meer ingeburgerd geraakt. Het meervoud handvaten is overigens niet nieuw: het kwam ook al voor in de achttiende eeuw.
Bron: http://taaluniebericht.org/artikel/taaladvies/de-vraag-handvatten-handvaten
Ken je veel uitdrukkingen? Dan is het vast een koud kunstje om verhaspelde uitdrukkingen te verbeteren. Doe de quiz van Onze Taal en maak met een hoge score kans op ‘Man schiet niet in knie’, een bundeling van grappige taalmissers.
Bron: Onze Taal
Het is geen spellingkwestie, maar wel een veel gestelde vraag. Wanneer schrijf je nu hun en wanneer hen? De algemene regel is de volgende.
Gebruik hen na een voorzetsel, zoals aan of voor, of als lijdend voorwerp.
Gebruik hun als meewerkend voorwerp en er geen voorzetsel voorstaat. Je kunt er meestal wel een voorzetsel bij denken.
Voor een uitgebreider advies, kun je de pagina van Onze Taal bekijken.
Bron: https://onzetaal.nl/taaladvies/advies/hun-hen
Het werkwoord updaten is één van de woorden die het meest op Woordenlijst.org – waar je de officiële spelling van het Nederlands vindt – wordt opgezocht. Niet verwonderlijk, want ook op Gespeld worden bij de vervoegingen van leenwoorden (zoals Engelse werkwoorden) de meeste fouten gemaakt.
Meestal willen mensen weten hoe de verleden tijd en het voltooid deelwoord worden geschreven. Ik updatete en ik heb geüpdatet zien er in hun geschreven vorm ook inderdaad een beetje ongewoon uit. Toch volgen ze in deze spelling precies de regels die in het Nederlands voor werkwoorden gelden.
Als je eens een andere uitleg wilt lezen dan die op Gespeld, dan kun je eens kijken op http://taaluniebericht.org/artikel/spelbreker. Je vindt er leuke en nuttige voorbeelden en uitleg over dubbele medeklinkers, zoals in passen (pass, passt, passte, gepasst), appen (app, appt, appte, geappt) en fitnessen (fitness, fitnesst, fitnesste, gefitnesst) is dat bijvoorbeeld het geval.
Waar komt ‘het uur U’ vandaan en wat betekent het? ‘Het uur U’ betekent ‘het uur van de waarheid’, het moment waarop iets belangrijks gebeurt (na veel voorbereiding).
De uitdrukking ‘het uur U’ is afkomstig uit de militaire wereld; de U is vermoedelijk een herhalende (en daarmee versterkende) aanduiding van uur. Een andere uitleg, dat U voor ‘ultimatum’ zou staan, is volgens de meeste naslagwerken onwaarschijnlijk. In het Frans en Engels kent men respectievelijk heure H en H-Hour, waarin de losse letter ook naar het woord voor ‘uur’ verwijst.
Op de weblog van Thuisbezorgd.nl staat een leuk artikel over namen van gerechten. Is het tikka masala of tika massala? En hoe zit het nu met de umlaut bij döner kebab?
Bron: http://blog.thuisbezorgd.nl/verkeerd-gespelde-namen-van-gerechten/
Waar komt de verwarring over de t in de gebiedende wijs (‘Word/Wordt lid’, ‘Red/Redt de tijger!’ toch vandaan? Onze Taal geeft een helder antwoord.
Wat is juist: ‘Red de tijger!’ of ‘Redt de tijger!’? ‘Red de tijger!’ is juist. Red is hier een gebiedende wijs. De gebiedende wijs komt altijd overeen met de ik-vorm van het werkwoord; er wordt dus geen t aan toegevoegd. Het maakt niet uit of er één persoon wordt aangesproken (‘Margriet, red de tijger!’) of miljoenen personen (‘Nederlanders, red de tijger!’). Vergelijk ‘Verlos de tijger!’ en ‘Vang de tijger!’: ‘Verlost de tijger!’ en ‘Vangt de tijger!’ klinken raar. Hier is duidelijk te horen dat er geen t achter het werkwoord hoort te staan. Er is geen goede reden te bedenken om alleen bij werkwoorden waarvan de stam op een d eindigt die t wél toe te voegen.
Eeuwen geleden heeft men in het Nederlands naar Latijns voorbeeld (veni-venite – kom-komt) voor de meervoudsvorm van de gebiedende wijs een t voorgeschreven achter de stam. Deze t komt bijvoorbeeld nog voor in de oude versregel ‘Komt allen tezamen’, in de uitroep ‘Komt dat zien!’ (‘kom allemaal kijken!’) en in ‘Makkers staakt uw wild geraas’ (uit het sinterklaasliedje). Het is een schrijftaalvorm gebleven die vooral vroeger gebruikt werd; in de omgangstaal heeft hij nooit geleefd. Tegenwoordig wordt het schrijven van een t in aansporingen als ‘Redt de tijger!’ als een spelfout gezien.
Bron: https://onzetaal.nl/taaladvies/advies/red-redt-de-tijger