Nieuws


Gespeld

Schrikschoenen

Velen hebben het afgelopen week gedaan, en sommigen hebben er helaas een nat pak aan overgehouden: de schrikschoenen uit het vet en het natuurijs op. Schrikschoenen, of ook wel schaverdijnen, schovelingen of schalootsen genoemd, zijn allemaal oude benamingen voor wat wij nu schaatsen noemen.

Bron/lees meer: http://ivdnt.org/onderzoek-a-onderwijs/webrubrieken/terug-in-de-taal-archief/1380-schrikschoenen


Foutloze taal op websites

Hoe belangrijk is correct Standaardnederlands voor commerciële websites? Klikken potentiële klanten echt weg bij de eerste dt-fout die ze opmerken, of zien ze die helemaal niet staan? Met andere woorden: is een extra investering in degelijke taal wel nuttig op een mooie en gebruiksvriendelijke website? Taalliefhebber Miet Ooms deed er onderzoek naar.

Lees meer: http://taaluniebericht.org/artikel/taaltrends/belangrijk-foutloze-taal-op-websites


Over advertenties

Zoals je kunt lezen op Gespeld, verdien ik niets met de website. Dat hoeft ook niet, want ik vind het belangrijk dat iedereen de mogelijkheid heeft om met werkwoordspelling te oefenen.

Een website onderhouden kost naast tijd echter ook geld. De kosten zitten vooral in de server van de website. Daarnaast worden er duizenden e-mails verstuurd en dat kost tientallen euro’s per maand. Om de kosten te dekken, vind je vanaf nu op de meeste pagina’s een kleine advertentie. Google betaalt mij een klein bedrag voor elke advertentie. Daarmee kom ik niet uit de kosten, maar het scheelt wel wat.

Ik hoop dat je de advertenties niet storend vindt en dat je begrijpt dat ze nodig zijn om de website gratis te blijven aanbieden.


Luistertaal

Spreken is zilver, luisteren is goud. In The Bridge, de populaire Zweeds-Deense misdaadserie, overleggen de Zweedse en Deense hoofdrolspeler in hun eigen moedertaal met elkaar. Ze begrijpen elkaar perfect. Een voorbeeld van luistertaal.

Op papier ziet het er wat vreemd uit, maar in de praktijk gebeurt het wel vaker: meertalige communicatie, waarbij ieder de taal spreekt die hem of haar het beste ligt. ‘Comment ça va?’ ‘Prima! En met jou? Mooi weertje, hè.’ Dat fenomeen heeft sinds enkele jaren een naam: luistertaal. Onderzoeker Jan ten Thije (Universiteit Utrecht) wil zo het bewustzijn daarover vergroten. ‘Want als je het een naam geeft, kun je erover spreken, en dus afspraken erover maken.’

Lees meer op http://taaluniebericht.org/artikel/taaltrends/spreken-zilver-luisteren-goud.


Wie hoort in welk boek?

De Taalunie sluit 2016, het Jaar van het Boek, af met een literaire prijsvraag. Hoe goed kent u de Nederlandse literatuur? Combineer de hoofdpersonen met de boeken waarin ze voorkomen.

Doe mee met de prijsvraag op http://taaluniebericht.org/artikel/prijsvraag/wie-hoort-welk-boek.


Nieuwe baas Nederlandse Taalunie

Per 1 februari komt prof. dr. Hans Bennis aan het roer te staan van de Nederlandse Taalunie. Hoe gaat deze straatvechter het vertrouwen terugbrengen in die zo bekritiseerde organisatie?

“Eigenlijk is de Taalunie een feestje. De ministeries stellen twaalf miljoen beschikbaar voor de Nederlandse taal en ze zeggen: ‘Meneer Bennis, kom met leuke plannen.'” Hans Bennis (65), vanaf 1 februari de nieuwe algemeen secretaris van de Nederlandse Taalunie, mag voorstellen doen om met twaalf miljoen euro per jaar de Nederlandse taal te bevorderen, op allerlei terreinen: in het onderwijs, in de wetenschap, in het dagelijks leven. “Natuurlijk zou het mooi zijn als we 120 miljoen te besteden hadden. Maar het budget is nu eenmaal beperkt. Dat kan wel weer beter worden onder invloed van de conjunctuur of politieke verschuivingen.”

Lees het hele interview op https://onzetaal.nl/tijdschrift/digitale-onze-taal/editie/januari-2017/1701-interview-met-hans-bennis

Bron: https://onzetaal.nl/tijdschrift/digitale-onze-taal/editie/januari-2017/


duizend-en-een

Wat is de correcte spelling: Er zijn altijd duizend en een of duizend-en-een redenen om iets niet te doen?

In deze zin is de spelling duizend-en-een correct, omdat duizend-en-een hier niet exact ‘1001’ betekent, maar ‘heel veel’: Er zijn altijd duizend-en-een redenen om iets niet te doen.

Duizend-en-een in de betekenis ‘heel veel’ wordt als een samenkoppeling beschouwd. Een samenkoppeling is een combinatie van twee of meer woorden die dikwijls samen voorkomen en daardoor een vaste verbinding zijn gaan vormen, vaak met een specifieke betekenis. Vergelijkbare voorbeelden zijn kant-en-klaar en duivel-doet-al. Bij (de sprookjes van) Duizend-en-een-nacht komt er ook nog een koppelteken tussen een en nacht.

Bron: http://www.taaltelefoon.be/


Gluren bij de buren

Gluren bij de buren, de leukste taalverwarringen tussen Nederlanders en Vlamingen. Onder die titel heeft Van Dale een boekje uitgebracht over de ‘subtiele en minder subtiele verschillen’ in het Nederlands van Nederlanders en Vlamingen.

Je kunt het boekje winnen door de prijsvraag te beantwoorden op http://taaluniebericht.org/artikel/prijsvraag/gluren-bij-de-buren.

Bron: Taalunie


Het woord ‘allochtoon’

Eens in de zoveel tijd ligt het woord allochtoon onder vuur. Onze Taal houdt een overzicht bij van van de etymologie en de betekenis van het woord, en van de verschillende discussies die de afgelopen jaren over het woord zijn gevoerd. Wil je meer weten over de huidige discussie en de achtergronden bij het woord, kijk dan op https://onzetaal.nl/nieuws-en-dossiers/dossiers/het-woord-allochtoon

Bron: Onze Taal


Luilak

Waar komt het woord luilak (‘lui persoon’, ‘luiaard’, ‘luiwammes’) vandaan?

Waar het woord lui vandaan komt, is niet zeker. Het komt sinds de Middeleeuwen in het Nederlands voor en gaat waarschijnlijk terug op een oeroud Germaans woord.

De herkomst van het tweede deel lak is ook al onduidelijk. Misschien is luilak een verbastering van luizak, luibak en/of luilap. Dat zijn alle drie scheldwoorden voor luiaards die al in de zeventiende eeuw voorkwamen. Maar vroeger werd ook wel ‘luie lak’ gezegd – dat maakt het iets minder aannemelijk dat luilak gevormd is naast luizak, -bak of -lap.

Er wordt weleens geopperd dat luilak teruggaat op een persoon: Piet Lak, een nachtwacht van het Amsterdamse stadhuis, die in 1672 in slaap was gevallen terwijl hij had moeten waarschuwen voor de oprukkende Fransen. Hij werd later luie Lak genoemd en dat werd later luilak. Dit verhaal wordt niet bevestigd door de naslagwerken, maar het doet al zeker een eeuw de ronde. Overigens slaagden de Fransen er in 1672 niet in Amsterdam te bereiken.

Bron: https://onzetaal.nl/taaladvies/luilak