Een raadselachtig verkeersbord
‘Brug open, motor af’, ‘Vaart minderen spaart kinderen’. Opschriften op verkeersborden om weggebruikers aan te sporen tot veilig gedrag moeten natuurlijk kort en bondig geformuleerd worden. Meestal worden die korte zinnen goed begrepen, maar uit een kleine rondvraag onder studenten en collega’s blijkt dat het (in Nederland) met één bord misgaat: dat met de tekst ‘Op slot, buit eruit!’ Hoe komt dat?
Lees meer en bron: http://taaluniebericht.org/artikel/uitgelicht/een-raadselachtig-verkeersbord
Wie hoort in welk boek?
De Taalunie sluit 2016, het Jaar van het Boek, af met een literaire prijsvraag. Hoe goed kent u de Nederlandse literatuur? Combineer de hoofdpersonen met de boeken waarin ze voorkomen.
Doe mee met de prijsvraag op http://taaluniebericht.org/artikel/prijsvraag/wie-hoort-welk-boek.
Nieuwe baas Nederlandse Taalunie
Per 1 februari komt prof. dr. Hans Bennis aan het roer te staan van de Nederlandse Taalunie. Hoe gaat deze straatvechter het vertrouwen terugbrengen in die zo bekritiseerde organisatie?
“Eigenlijk is de Taalunie een feestje. De ministeries stellen twaalf miljoen beschikbaar voor de Nederlandse taal en ze zeggen: ‘Meneer Bennis, kom met leuke plannen.'” Hans Bennis (65), vanaf 1 februari de nieuwe algemeen secretaris van de Nederlandse Taalunie, mag voorstellen doen om met twaalf miljoen euro per jaar de Nederlandse taal te bevorderen, op allerlei terreinen: in het onderwijs, in de wetenschap, in het dagelijks leven. “Natuurlijk zou het mooi zijn als we 120 miljoen te besteden hadden. Maar het budget is nu eenmaal beperkt. Dat kan wel weer beter worden onder invloed van de conjunctuur of politieke verschuivingen.”
Lees het hele interview op https://onzetaal.nl/tijdschrift/digitale-onze-taal/editie/januari-2017/1701-interview-met-hans-bennis
Bron: https://onzetaal.nl/tijdschrift/digitale-onze-taal/editie/januari-2017/
De of het knipoog?
De Taalunie ontvangt regelmatig vragen over het Nederlands. Deze keer de vraag waarom we de knipoog zeggen en niet het knipoog, terwijl het toch het oog is.
Lees het antwoord op http://taaluniebericht.org/artikel/taaladvies/vraag-met-een-knipoog.
duizend-en-een
Wat is de correcte spelling: Er zijn altijd duizend en een of duizend-en-een redenen om iets niet te doen?
In deze zin is de spelling duizend-en-een correct, omdat duizend-en-een hier niet exact ‘1001’ betekent, maar ‘heel veel’: Er zijn altijd duizend-en-een redenen om iets niet te doen.
Duizend-en-een in de betekenis ‘heel veel’ wordt als een samenkoppeling beschouwd. Een samenkoppeling is een combinatie van twee of meer woorden die dikwijls samen voorkomen en daardoor een vaste verbinding zijn gaan vormen, vaak met een specifieke betekenis. Vergelijkbare voorbeelden zijn kant-en-klaar en duivel-doet-al. Bij (de sprookjes van) Duizend-en-een-nacht komt er ook nog een koppelteken tussen een en nacht.
S/sinterklaas en de K/kerstman
Sinterklaas en Kerstman schrijf je in principe niet steeds met een hoofdletter. Wanneer doe je het wel en wanneer niet?
Sinterklaas is de Nederlandse naam van de heilige Nicolaas, bisschop van Myra, die leefde in de derde en vierde eeuw na Christus. Zoals alle namen van personen schrijven we Sinterklaas met een hoofdletter: ‘Zes december is de naamdag van Sinterklaas’. Dat is als we de heilige zelf bedoelen. Als we het over mensen hebben die de rol van Sinterklaas spelen, moet het woord met een kleine letter geschreven worden: ‘In de auto zaten twee pieten en een sinterklaas’. De goede spelling van Sinterklaas/sinterklaas hangt dus af van de persoon die je met het woord wilt aanduiden. In de praktijk zie je echter dat veel mensen dat onderscheid niet maken en zowel voor de historische figuur van Sinterklaas als voor degenen die nu zijn rol spelen de naam Sinterklaas, met een hoofdletter, gebruiken. Lees meer op Taaluniebericht.
Bron: Taaluniebericht
Groot Dictee-voorbereiding
Op zaterdag 17 december wordt het zevenentwintigste Groot Dictee der Nederlandse taal voorgelezen. Vele Vlamingen en Nederlanders zullen weer dapper proberen de gedicteerde zinnen foutloos op te schrijven.
Oefenen kan geen kwaad. Daarom heeft Onze Taal vier dicteetests gemaakt, waarin vier spellingkwellingen aan de orde komen. Doe de test hier: https://onzetaal.nl/nieuws-en-dossiers/weblog/groot-dictee-voorbereiding-vier-spellingkwellingen.
Bron: Onze Taal
Gluren bij de buren
Gluren bij de buren, de leukste taalverwarringen tussen Nederlanders en Vlamingen. Onder die titel heeft Van Dale een boekje uitgebracht over de ‘subtiele en minder subtiele verschillen’ in het Nederlands van Nederlanders en Vlamingen.
Je kunt het boekje winnen door de prijsvraag te beantwoorden op http://taaluniebericht.org/artikel/prijsvraag/gluren-bij-de-buren.
Bron: Taalunie
Kater
Als je te veel hebt gedronken, kun je een kater krijgen. Waar komt het woord kater in deze betekenis eigenlijk vandaan?
Taalunie_Kater from Taalunie on Vimeo.
Het woord ‘allochtoon’
Eens in de zoveel tijd ligt het woord allochtoon onder vuur. Onze Taal houdt een overzicht bij van van de etymologie en de betekenis van het woord, en van de verschillende discussies die de afgelopen jaren over het woord zijn gevoerd. Wil je meer weten over de huidige discussie en de achtergronden bij het woord, kijk dan op https://onzetaal.nl/nieuws-en-dossiers/dossiers/het-woord-allochtoon
Bron: Onze Taal