Op de site van het NTI staat een leuk stuk (uit 2012) van Remy van der Meer van Sobriquet. In het stuk vergelijkt Remy een spelfout met een vetvlek op een overhemd tijdens een sollicitatiegesprek:
Iemand die niet eens goed oplet of z’n kleren wel schoon zijn, let vast ook niet goed op bij andere dingen. Kan je zo iemand wel vertrouwen met belangrijke zaken? Zo gaat het met een spelfout ook. Het lijkt net alsof je er onvoldoende tijd en aandacht aan hebt besteed. Alsof je het niet belangrijk vindt. En zo wil je toch niet overkomen?
Remy geeft nuttige tips om spelfouten te voorkomen, maar de opmerking ‘De Nederlandse spelling is een vat vol tegenstrijdigheden.’ lijkt me uit de lucht gegrepen. Natuurlijk, je kunt van alles vinden van vervoegingen als geüpdatet en gedeletet, maar toch niet dat ze op tegenstrijdigheden zijn gebaseerd? De stam van deleten (delete) eindigt op een t-klank en de regel is dan heel duidelijk: het voltooid deelwoord krijgt een t na de stam.
Bron: http://blog.nti.nl/taal/spelling-oefenen-waarom-zou-je-2/
‘De ene d/t-fout blijft toch wat pijnlijker dan de andere.’, aldus Onze Taal op Facebook.
Bron: Facebook Onze Taal
Nederlanders en Vlamingen vinden het onwaarschijnlijk, maar voor Surinamers is het doodgewoon: Hindoestanen, Javanen, Chinezen, Nederlanders, Libanezen, Brazilianen en mensen met nog heel andere achtergronden, ontmoeten elkaar in het Nederlands. […]
Nederlands is geen luxeproduct in Suriname. Mensen hebben het nodig om vooruit te komen in het leven. De maatschappij heeft het nodig om bij elkaar te blijven in overleg en verstandhouding.
Misschien staan Nederlanders en Vlamingen, voor wie het Nederlands een vanzelfsprekendheid is, te weinig stil bij de noodzaak van taal. Akkoord, taal kan mooi zijn, taal kan plezierig zijn en taal kan interessant zijn om te doorgronden. Maar als je hard moet knokken om je te handhaven in de samenleving, is taal het krachtigste gereedschap dat je ter beschikking hebt.
Lees meer op: http://taaluniebericht.org/artikel/geert-joris/nederlands-geen-luxeproduct
Talen bewegen mee met hun tijd en met de mensen die ze spreken. Ook het Nederlands! Dagelijks zien nieuwe woorden en begrippen het licht. Kende je deze al?
Bronnen: http://taaluniebericht.org/artikel/woordstraat/hebt-u-deze-nieuwe-woorden-al-gebruikt-1, http://www.nrc.nl/handelsblad/van/2014/december/08/hak-zelf-je-eigen-scharrelboom-1447479 (afbeelding)
In het nieuwe Taaluniebericht staat een testje. Haal jij de fouten uit onderstaande zin?
Het afdelingshoofd die de nieuwjaarsdronk organiseert, gaat er vanuit dat iedereen wel zal komen.
Zie http://taaluniebericht.org/artikel/taaladvies/haalt-u-de-fouten-uit-deze-zin-3 voor het antwoord en de bijbehorende uitleg.
Om de tien jaar verschijnt een nieuwe editie van het Groene Boekje. De vorige editie dateert van 2005. In oktober van dit jaar ligt een nieuwe editie in de winkel. Het nieuwe Groene Boekje zal maar 50.000 trefwoorden bevatten, de helft minder dan het huidige boekje. Toch neemt de relevantie toe, zegt de Taalunie. “De voorbije tien jaar is voortdurend bijgehouden welke woorden mensen online opzoeken. Zo is inzicht gekregen in de (twijfel)woorden waarnaar mensen zoeken. Deze woorden staan opgenomen in de nieuwe editie.”
Voor het eerst krijgt het Groene Boekje twee versies: een editie met harde kaft en een goedkopere paperbackversie die vooral voor scholieren en studenten bedoeld is. De nieuwe versie zal niet alleen beschikbaar zijn in boekvorm, ook de gratis onlineversie wordt bijgewerkt. “Omdat ruimte en omvang voor de onlineversie geen probleem vormen, zal die meer trefwoorden bevatten dan het boekje”, stelt de Taalunie.
Bron: http://www.vrt.be/taal/chillen-en-smoothie-krijgen-plekje-in-groene-boekje
Op Copytijgers staat een afbeelding van een pagina uit de succesvolle roman ‘Geachte heer M.‘ van Herman Koch. Op de betreffende pagina wordt de onderstaande vraag gesteld:
Laten we het eens over Afrekening hebben. Uw succesvolste boek. Vind u het ook uw beste boek?
Dat moet natuurlijk ‘Vindt u het ook uw beste boek?’ zijn en zo zie je dat ook na verschillende redactieslagen weleens een spelfoutje blijft staan. Geen ramp, lijkt me, maar wel een mooie aanleiding om eens te kijken waarom je nu eigenlijk ‘vindt u’ moet schrijven in plaats van ‘vind u’.
De spellingregel die van toepassing is, is eigenlijk heel simpel: als u het onderwerp van een zin in de tegenwoordige tijd is, dan bestaat de persoonsvorm uit de stam van het werkwoord met daarachter een t: ‘u loopt‘, ‘facebookt u?’ en ‘u verhuist‘.
Het is heus niet de eerste keer dat in teksten ‘vind u’ staat. Is dat gek? Niet echt. De bovenstaande regel lijkt namelijk heel erg op de regel die op jij van toepassing is:
Is het onderwerp jij, dan noemen we dat tweede persoon en dan is de persoonsvorm de stam + t. (Zie http://www.gespeld.nl/explanation#tegenwoordig.)
Maar, en hier komt de uitzondering, als het onderwerp jij niet voor de persoonsvorm staat, maar erachter, dan bestaat de persoonsvorm uit alleen de stam, dus zonder t. Deze uitzondering geldt echter niet voor u. Het is dus ‘jij wordt piloot’ en ‘word jij piloot?’ (zonder t), maar ‘wordt u piloot?’ (met t). Nog een paar: ‘jij facebookt te veel’ en ‘facebook jij weleens?’, maar ‘facebookt u weleens?’ Wat de verwarring wellicht versterkt, is dat het werkwoord vinden zogenaamde dubbelvormen heeft: zowel vind (ik vind dat) als vindt (jij vindt dat) bestaat en ze klinken precies hetzelfde.
Bronnen: http://copytijgers.nl/vind-u/, https://onzetaal.nl/taaladvies/advies/vindt-u
Wat was de leukste taalvout van 2014? De site Taalvoutjes verzamelt grappige taalmissers en heeft een top 10 van de oogst uit 2014 gepubliceerd. Op nummer tien vind je de onderstaande – pijnlijk grappige – discussie over werkwoordspelling.
Benieuwd naar de andere negen? Kijk dan op http://www.taalvoutjes.nl/type/de-beste-taalvoutjes-van-2014/.
Bron: http://www.taalvoutjes.nl/type/de-beste-taalvoutjes-van-2014/
Sprekers van het Nederlands, blijkt uit het proefschrift van Sterre Leufkens, peigeren zich dagelijks af met veel meer omwegen en ‘lege elementen’ dan sprekers van het Bantawa, het Bininj Gun-Wok, het Egyptisch-Arabisch, het Samoaans, het Sandawe, het Kharia, het Khwarshi, het Kayardild, het Teiwa, het Tidore, het Sheko en het Sochiapan Chinantec. In totaal 22 talen werden door Leufkens geturfd op het voorkomen van niet noodzakelijke grammaticale elementen en regels. Haar dissertatie bevat meerdere ontluisterende bevindingen over haar moedertaal.
Neem het onderscheid tussen ‘de’ en ‘het’. Het Engels kent alleen ‘the’. Onder de kokospalmen van Samoa in de Stille Zuidzee weten ze al heel lang dat het leven in linguïstisch opzicht eenvoudiger kan. Interessant: toen het Nederlands in zuidelijk Afrika arriveerde, verdwenen ‘de’ en ‘het’ als Hollandse sneeuw voor de Afrikaanse zon, om plaats te maken voor het heldere ‘die’.
Lees meer in het januarinummer van Onze Taal (voorproefje) en in De Volkskrant. Zie ook http://milfje.blogspot.nl/2015/01/door-sterre-leufkens-een-korte.html.
“Wie leest er graag boeken?” vragen de studenten Dennis, Joni en Liselotte aan de leerlingen van het eerste jaar secundair/voortgezet onderwijs. We zijn in het Leonardo Lyceum Quellinstraat, in Antwerpen. Het blijft muisstil, tot één leerling haar vinger opsteekt. “Fantasieromans”, zegt ze nauwelijks hoorbaar. De anderen blijven zwijgen. “Lezen jullie misschien liever magazines? Wie leest er magazines?” dringt Joni aan. Nu gaan er meer vingers de lucht in. “En lezen jullie ook op internet?” vraagt Dennis. Jawel, het is al Facebook dat de klok slaat…
Wat leesonderzoekers minder vermelden, is lezen met een E. De E van elektronische media. Als jongeren zo veel bezig zijn met gamen, internetten en Facebooken, hoe kunnen leraren daar in de lees- of literatuurles dan hun voordeel mee doen? Dat werd dit jaar duidelijk in een project van studenten en docenten van de Artesis Plantijn hogeschool en de Universiteit Antwerpen. Zij ontwikkelden vier tools waarin het lezen van teksten samengaat met nieuwe media: lezen binnen een role playing game, met Google Lit Trip, met tablets en met beeldgedichten. Wat er in de scholen met die tools gebeurde, valt het best te beschrijven met enkele sfeerbeelden.
Bron: http://taalschrift.org/editie/103/nieuwe-media-boosten-leesplezier