Dr. Elma Blom is taalontwikkelingsexpert bij de Faculteit Sociale Wetenschappen van de Universiteit Utrecht. Met collega’s van Geesteswetenschappen onderzocht ze hoe kinderen tussen de 10 en 13 jaar ‘texting-taal’ gebruiken, het genre waarin jongeren communiceren via nieuwe media als WhatsApp. Blom en haar groep vergeleken kinderen met een normale taalontwikkeling en kinderen met een taalontwikkelingsstoornis (TOS). Wat zijn hun conclusies? En hoe erg is het dat onze taal door nieuwe technologieën snelle veranderingen doormaakt?
Bron/lees meer: Universiteit Utrecht
Tot in de negentiende eeuw werd een Nederlandse creooltaal gesproken op de Maagdeneilanden. De sprekers waren nakomelingen van slaven die op de plantages hadden gewerkt. Taalkundige Cefas van Rossem deed promotieonderzoek aan de Radboud Universiteit naar achttiende-eeuwse handschriften.
Creooltalen werden vaak gesproken door slaven in de voormalige Europese koloniën. Deze talen bestaan voor een deel uit de taal van de Europese kolonisator en voor een deel uit de
inheemse talen van de slaven.
In de jaren tachtig van de vorige eeuw vond de Duitse onderzoeker Peter Stein in het archief van de Evangelische Broedergemeente in Herrnhut honderden pagina’s in een Nederlands Creoolse taal. Dat dorpje lag toen nog in de DDR en was niet makkelijk te bezoeken door Westerse onderzoekers. Pas na de Val van de Muur in 1989 kregen zij de mogelijkheid om deze teksten te digitaliseren om ze met behulp van de computer te onderzoeken.
Bron/lees meer: Nemo Kennislink
Veel studenten hebben moeite om goede teksten te schrijven. Een vijfde van de studenten begint zelfs met een onvoldoende of zwakke taalbeheersing aan een studie in het hoger onderwijs. Vandaar dat de Taalunie onderwijsinstellingen adviseert om te investeren in effectief schrijfonderwijs.
De Hogeschool en de Universiteit van Amsterdam geven gehoor aan die oproep. Hun docenten Nederlands hebben samen een ‘massive open online course’ ontwikkeld waarmee hbo’ers en wo’ers hun eigen schrijfgedrag kunnen analyseren en hun teksten leren verbeteren. De mooc bestaat uit zes modules, waaronder structureren, formuleren en eindredactie.
Ook andere doelgroepen kunnen deelnemen en docenten kunnen gratis de cursusreeks, of delen ervan, in hun onderwijs gebruiken.
Bron/lees meer: TaalUnie, Universiteit van Amsterdam
Vintage kleding, alternatieve muziek, moeilijke brillen, baarden en ecokoffie: ongeveer het beeld dat we bij de hedendaagse ‘hipster’ hebben. Maar is een hipster wel zo hip?
Eigenlijk niet, want de hipster, en ook het woord hipster, bestaat al vrij lang. In de jaren veertig en vijftig van de vorige eeuw werden de aanhangers van de Amerikaanse ‘Beat generation’ al hipsters genoemd. In Nederland werd het begrip vooral in de jaren zestig bekend. Toen werd in plaats van hipster ook wel het woord hippie gebruikt. Die twee woorden zijn sindsdien nogal uit elkaar gegroeid. Hippies zijn tegenwoordig lang niet zo modieus als hipsters.
Bron/lees meer: Instituut voor de Nederlandse Taal
Hoe kun je teksten begrijpelijker maken voor een breed publiek? Die vraag stond centraal in het vierjarige NWO-programma Begrijpelijke taal. Henk Pander Maat en zijn collega’s ontwikkelden een leesbaarheidsformule, waarmee je de moeilijkheidsgraad van een tekst kunt vaststellen. De leesbaarheidstool die daaruit voortkwam is interessant voor een grote groep tekstschrijvers.
Bron/lees meer: http://taaluniebericht.org/artikel/focus/nieuwe-tool-bepaalt-tekstniveau
Elk land heeft zijn eigen gewoontes en uitdrukkingen. En die vertalen zich niet altijd even gemakkelijk. Werkend op een internationaal kantoor zijn we ons daar goed van bewust. Want het vertalen van deze uitdrukkingen voor buitenlandse collegae levert vaak hilarische situaties op. Door het grote succes van eerdere vergelijkingen die Viking Direct maakte tussen landen – zoals de infographic over Internationale kantooretiquette – besloot het bedrijf ditmaal om uitdrukkingen uit verschillende landen met behulp van illustraties naast elkaar te zetten. De gerenommeerde Britse illustrator Paul Blow maakte de illustraties
Bron/lees meer: Viking Direct
De hoofdredacteur van de Volkskrant maakte persoonlijk een einde aan een door veel lezers gesignaleerde spellingsmisstand: persé werd weer per se. Reconstructie van een taalstrijd.
Deze week alle voordeuren van mijn straat langs geweest met de vraag wat de buren konden maken van de letters p, e, r, s en e. Het overgrote deel kwam tot de volledige woordwaarde, inclusief zo’n accent met de wind mee op de laatste letter. De minderheid had twee woorden nodig: per se.
Terwijl de meerderheid twijfelde, was de minderheid opvallend zeker van haar zaak. Zo blijkt op nummer 32 een ouder echtpaar te wonen, waarvan de heer des huizes me niet liet gaan alvorens hij zijn gelijk had onderstreept. En Koen, van nummer 24, die net op de middelbare school zit, vertelde dat ze het er met Nederlands over hadden gehad omdat het in de Volkskrant had gestaan.
Bron en meer: Taalunie
26 november 2017 presenteerde het Taalmuseum de resultaten van de campagne Nieuwe woorden gezocht bij BplusC. Spreker Vivien Waszink leidt ons langs de pareltjes uit de duizend inzendingen. En Het Nieuwe Woorden Gezocht Kwartet werd gepresenteerd.
Vivien Waszink studeerde Nederlandse taal en cultuur aan de Universiteit Leiden en studeerde af op een scriptie over de betekenis van het woord leuk. Ze doet onderzoek naar onder andere woordvorming, neologismen en hiphoptaal en werkt als onderzoeker en taalkundige bij het Instituut voor de Nederlandse Taal. Welke nieuwe woorden bedachten de inzenders? Zijn daar overeenkomsten in te zien? En zitten er woorden tussen die over enige tijd niet meer weg te denken zijn uit ons dagelijks leven? Als geen ander kan Vivien Waszink ons meenemen op ontdekkingstocht langs de mooiste, grappigste en meest logische nieuwe woorden.
Bron: Taalmuseum
Ga lekker zélf in je kracht staan! Japke-d. Bouma schrijft voor nrc.next en NRC Handelsblad columns over kantoorclichés. Ze heeft daar een scherp oog voor, brengt dat humoristisch onder woorden en laat vooral ook zien hoe het wél kan.
Na haar eerdere publicaties Survivalgids voor de kantoorjungle en Uitrollen is het nieuwe doorpakken verscheen onlangs Ga lekker zélf in je kracht staan. Ze houdt op haar eigen wijze de lezers een spiegel voor. Een must have, zou je bijna zeggen.
Bron en meer clichés: Taalunie
Begrijpelijke overheidstaal levert aan alle kanten winst op. Dat is de kortst mogelijke samenvatting van de tweede bijeenkomst van het Netwerk Begrijpelijke Overheid op 23 november. In het Utrechtse Museum Speelklok praatten zo’n zeventig betrokkenen en belangstellenden onder leiding van Wim Daniëls over hun gemeenschappelijke doel.
Bron en meer: Taalunie